“Never let your head hang down. Never give up and sit down and grieve. Find another way.”
Satchel Paige
Als je vaak in de gym, de sportzaal of op het speelveld te vinden bent, zul je het vast wel herkennen: Toen je met je sport begon ging je met grote sprongen vooruit. Maar geleidelijk aan worden je stapjes kleiner, ondanks de tijd en effort die je erin stopt. Tot er voor je gevoel helemaal geen progressie meer in zit. Je bent een plateau tegengekomen.
Ik ben dus tegen een plateau aangeklommen
Toen ik net begon met crossfit ging ik hard vooruit. Ik had zelfs het idee dat ik er best goed in kon worden. Maar nu, een paar jaar later, ben ik voor mijn gevoel met mijn hoofd tegen een stenen plafond geklommen, met een groot stalen luik dat maar niet open wil. Al meer dan een jaar ben ik met mijn vuisten en hoofd tegen dat stalen luik aan het beuken. Hoe ik het ook probeer, ik heb het gevoel dat dat luik het volledige afgelopen jaar potdicht heeft gezeten en ik zie ook zeker geen reden (of sleutel of breekijzer) om dat ding in de nabije toekomst wel open te krijgen.
Als ik met Marnix sport voel ik me een soort oempaloempa die voor de eerste keer in de gym staat. Als ik me inschrijf voor een wedstrijd, wat ik graag op elite niveau zou willen doen, dan weet ik vooraf al dat ik ga falen op de skills die ik nog niet beheers. Ja, ik weet het, blijf optimistisch en blijf vooral oefenen, maar voor mijn gevoel loont de effort die ik er in stop niet bepaald en is de lol er nu wel een beetje af.
Om mij heen zie ik anderen vrolijk hun luikje openen om omhoog te klimmen, of ze slaan middels een trampoline gewoon een paar verdiepingen over, terwijl ik inmiddels knallende koppijn heb gekregen van dat gesloten luik. Shit.
Van grote sprongen naar babysteps
Gelukkig kan iedereen die net als ik een plateau is tegengekomen (redelijk) rustig ademhalen. Vrijwel iedereen komt er namelijk weleens eentje tegen. Het komt zelfs vaak genoeg voor dat het in mijn opleiding tot fitnessinstructeur (welke ik in 2020 heb gevolgd) werd benoemd, waar het werd beschreven als de wet van de verminderde meeropbrengst.
Het is eigenlijk vrij simpel: als kleine kleuter leer je in verhouding veel meer dan naarmate je ouder wordt. Net als met die ontwikkeling tijdens je levensjaren geldt dit ook voor je training. Als je net begint met een sport (of dat nu fitness, basketbal of crossfit is), vindt de grootste groei in je leercurve over het algemeen plaats wanneer je net begint. Daarmee heb ik het over de eerste jaartjes. Hoe beter en langer je traint, hoe kleiner de groei zal worden.
Soms werkt het gewoon niet
Zo’n plateau kun je om zoveel redenen tegenkomen, die in een combinatie zouden kunnen leiden tot een gesloten luik. Neem bijvoorbeeld die flinke dosis stress op het werk, je techniek die nog wat te wensen over laat, je lichaam dat toe is aan wat andere uitdagingen, geen concreet doel om naartoe te werken (waar je écht naartoe wil) of motivatie die de benen heeft genomen. Kortom, het werkt gewoon (even) niet.
In mijn geval werkt het dus gewoon even niet. Mijn motiverende advies hierin is: Kom op, op je bek gaan en weer opstaan. Maar waar ik nu wel een beetje mee zit is dat het ook op de lange termijn leuk moet blijven. En dat mis ik nu een beetje.
Maar wat doe je dan? Dóórbreken of afbreken?
Nu kan ik natuurlijk verschillende dingen doen. De vraag is alleen, wat gaat het worden? Hoe ga ik mijn plezier terugvinden? Welke kant wil ik nu eigenlijk op? Wat zijn mijn doelen en welke paden ga ik bewandelen om daar te komen? Er zijn tenslotte meer wegen die naar Rome leiden.
Ga ik door met hameren en beuken tegen dat stalen luik, net zolang tot ik er hopelijk doorheen zal breken (of een schedelbreuk oploop)? Doe ik dat dan echt voor mezelf, of meer voor mijn ego? Pas ik mijn strategie aan maar blijf ik op dezelfde ladder staan, ondanks dat ik dan een flinke dosis omgaan met teleurstellingen en frustraties kan verwachten wanneer ik tegen de lamp loop en mijn ego anderen voorbij ziet racen? Of zijn er andere ladders die me kunnen brengen naar waar ik naar op zoek ben, hoewel ik er nog niet helemaal zeker van ben waar ze me uiteindelijk naartoe zouden moeten brengen?
Keep your head up
Wat ik dus wil zeggen is dat het helemaal niet erg is om af en toe een plateau tegen te komen. Maar zie dat als een signaal om eens stil te staan en na te denken. Is dit een plateau wat je wilt doorbreken? Ga er dan vol voor en zoek naar het juiste gereedschap om erdoorheen te breken.
Of is dit het moment om je stappen te herzien? Doelen kunnen veranderen, misschien is het tijd voor een andere (tijdelijke) uitdaging. Je lichaam is tot zo veel in staat, staar je dus vooral niet blind op 1 enkele sport. Maak eens een uitstapje en ruil die dumbbells in voor die ironman die je altijd al eens hebt willen uitproberen. Als het niet bevalt kun je altijd nog terug, maar dan heb je het in ieder geval geprobeerd.
Mijn zoektocht gaat dus nog wel even door. Maar wat ik in ieder geval kan concluderen is dat het oh zo belangrijk is om doelen te hebben om naartoe te werken, jouw eigen doelen. Aan de hand daarvan kun je experimenteren met de paden die naar jouw doelen leiden. Ik moet zeggen dat ik er echt wel in ben getrapt, en me heb laten meeslepen door negativiteit rondom dat stomme plateau. Tijd dus om me niet te laten kisten door een plateau, maar erdoorheen te breken of eromheen te klimmen.